Demissionair zorgminister Pia Dijkstra roept Nederlandse antibioticaproducenten op zich te melden bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. Er is namelijk een groot tekort aan antibiotica, vooral voor baby’s en kinderen. Toegang tot nieuwe antibiotica kan de nood verlichten.
Het tekort kwam ter sprake tijdens het wekelijkse vragenuurtje van de Tweede Kamer. PVV-Kamerlid René Claassen wilde namelijk weten hoe Dijkstra dit tekort met spoed wil oplossen. Ook andere fracties maken zich grote zorgen over de tekorten. Dijkstra beloofde er alles aan te doen “de negatieve effecten te verzachten”.
Het geneesmiddelentekort is groter dan ooit. Volgens de KNMP, de apothekersorganisatie die de statistieken over geneesmiddelen bijhoudt, was er in 2023 een tekort aan 2.292 geneesmiddelen. In 2022 was dat nog 1.514.
Het gevaar bestaat dat mensen door het tekort aan een bepaald geneesmiddel op zoek gaan naar een alternatief. Maar in het geval van antibiotica kan het onjuist slikken van dit middel leiden tot resistentie. De antibiotica hebben dan geen effect meer op de bacteriën waarvoor je het medicijn slikt.
Speciaal team bepaalt waar schaarse antibiotica heen gaan
Voor ouderen die wanhopig op zoek zijn naar antibiotica voor een jong kind of baby is het tekort “buitengewoon schrijnend”, ziet de minister. Maar het probleem is complex en niet zomaar op te lossen. “Ik kan niet toveren”, zei Dijkstra.
Dijkstra probeert het tekort nu voor zowel de korte als de lange termijn op te lossen. De oproep aan de antibioticaproducenten is een voorbeeld van een oplossing voor de korte termijn.
Daarnaast is er sinds kort een operationeel team geneesmiddelentekorten. Dat is een team van leveranciers, apothekers, groothandelaren, zorgverzekeraars en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Dat team inventariseert waar antibiotica voor kinderen zijn en bespreekt volgens Dijkstra waar de schaarse middelen naartoe gaan. Eventuele alternatieven voor antibiotica kunnen uit het buitenland worden gehaald.
Prijs van medicijnen en EU-voorraad ook problematisch
Voor de langere termijn wil Dijkstra kijken naar het prijs- en vergoedingenbeleid voor medicijnen in Nederland. In eerdere discussies over medicijntekorten werd door verschillende Kamerleden aangekaart dat Nederland te weinig betaalt voor medicijnen. Leveranciers zouden daarom liever zakendoen met andere landen.
De minister gaat het probleem van de voorraden ook in de Europese Unie aankaarten. Daarnaast wil ze de lidstaten oproepen tot “Europese solidariteit”. Zo houdt Duitsland een voorraad voor een half jaar aan, zei Dijkstra. “Dat werkt remmend voor andere Europese landen. Die kunnen niet over die middelen beschikken die daar in voorraad worden gehouden.”
“Tot op zekere hoogte blijven we voor grondstoffen afhankelijk van landen als China en India. Daar is nog een wereld te winnen, vooral in India”, zei Dijkstra. Nederland is volgens haar bezig om vooral met India goede afspraken te maken. “Ik vervul graag een voortrekkersrol in het Europese debat over het geneesmiddelentekort.”