De hoeveelheid antibiotica in vlees en vis vergroot de kans op resistentie, waarschuwt het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen (ITG). Uit een studie bij wasmotlarven blijkt dat zelfs een tiende van de ‘veilige’ dosis van bepaalde antibiotica, bacteriën resistent kan maken. De huidige regelgeving onderschat het risico en moet herzien worden, zeggen de onderzoekers.
In vlees en vis zit soms een minieme concentratie van bepaalde antibiotica, omdat gekweekte dieren bij leven zo beschermd worden tegen infecties. Onder andere de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) legde normen vast over de toegestane hoeveelheden in ons voedsel. De laatste jaren is het gebruik van antibiotica bij dieren ook sterk afgenomen.
Toch stelt nieuw onderzoek van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen nu dat die goedgekeurde limiet nog te hoog ligt. Zelfs concentraties die duizend keer lager liggen kunnen leiden tot antibioticaresistentie.
Wasmotlarven
Een eerdere studie had aangetoond dat zelfs wie al lang geen antibiotica meer neemt, resistentie opbouwt. “Eén persoon had al 30 jaar geen antibiotica genomen, maar had resistente bacteriën in de mond”, zegt professor Chris Kanyon. Al snel bleken vlees en vis de bron te zijn.
Concreet gaat het om de specifieke antibiotica ciprofloxacine, in sommige gevallen bij varkens en koeien gebruikt, en erytromycine.
Omdat wasmotlarven op een gelijkaardige manier als mensen reageren op bacteriën, voerden onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde hen bacteriën die infecties kunnen veroorzaken. Die bacteriën komen zowel bij mensen als dieren voor. Zo stelden de onderzoekers de ‘veilige’ dosis op de proef.
De experimenten toonden aan dat zelfs een tiende van die ‘veilige’ dosis van de antibiotica de kans op resistentie vergroot. Ook zorgwekkend: net de groep bacteriën die ernstige infecties veroorzaken, heeft de grootste kans om resistent te worden.
Gevolgen voor volksgezondheid
“We onderzoeken momenteel of ‘aanvaardbare’ doses van deze antibiotica vergelijkbare resistentie veroorzaken bij muizen en mensen”, zegt IGT-professor Chris Kenyon. “Als dit het geval is, stel je dan eens voor wat het effect is van de wereldwijde consumptie van die doses gedurende een mensenleven. Het zou kunnen bijdragen aan de versnelde resistentie die we nu zien.”
Wetenschappers zien bij bacteriën inderdaad een toenemende resistentie tegen antibiotica. Om te voorkomen dat hele bacteriestammen onbehandelbaar worden, moeten de huidige normen herzien worden, zeggen de onderzoekers nog.